Dit is niet de tijd om te communiceren over ditjes en datjes ...!
Beste lezer,
Voor mij staat het als een paal boven water dat professionele Communicatie moet bijdragen aan het realiseren van maatschappelijke opgaven. De beperkte capaciteit van team Communicatie slim inzetten op waar je de meeste toegevoegde waarde kunt bieden. En we hebben nogal wat dringende maatschappelijke opgaven op ons bordje. Iedereen gaat de gevolgen van diverse crises steeds meer merken in het dagelijks leven. En de mensen die al in een kwetsbare situatie zitten het meest.
En nee, dat kun je met Communicatie niet allemaal oplossen. Gebrek aan politiek leiderschap en slecht beleid kunnen we niet repareren. Maar er is iets dat we wél kunnen doen: namelijk keer op keer in de organisatie agenderen wat er speelt in de samenleving. Ons oor te luisteren leggen en duiden wat gevolgen van beleidskeuzes zijn. Horen wat de problemen van alledag zijn en kijken of we mensen goed informeren over de regelingen en oplossingen die er wél zijn. Want als mensen zich niet gehoord en geholpen voelen door de overheid, dan ligt het wantrouwen op de loer.
En dat luisteren? Daar schort het echt aan. We roepen in het vakgebied al zo lang dat we van ‘de verbinding’ zijn en ‘buiten naar binnen halen’. In de praktijk is daar nauwelijks tijd voor. Geen tijd voor omgevingsanalyse en geen tijd voor onderzoek. Want aan teams Communicatie wordt vanuit organisatie en bestuur continu gevraagd om over rijp en groen te communiceren, over ditjes en datjes. En daar moeten we echt mee stoppen. Gaan we echt communicatietijd besteden aan een persbericht over het bezoek van een bestuurder aan een andere bestuurder als kinderen met honger naar school gaan?
Er waren twee momenten deze week die mij hier extra op ‘aan’ hebben gezet. De eerste waren de verhalen van de communicatieadviseurs die een avond voor inwoners begeleidden over de opvang van asielzoekers in hun gemeente. De emoties, bezorgdheid en vragen van die avond: dát is waar het om gaat. Zorgen van inwoners over hoe ze zelf hun hoofd boven water moeten houden, of er nog wel woonruimte voor hen zelf is, in hoeverre ze zich wel of niet veilig voelen in hun eigen buurt en of de overheid ook nog voor hén zorgt. En tegelijkertijd de medemenselijkheid en de bereidheid om andere mensen in nood te helpen. Ik heb eindeloos respect voor de ambtenaren die zo'n zwaar proces goed weten te begeleiden. Zeker als je weet dat dit vaak in korte tijd met veel kunst- en vliegwerk en buiten kantooruren moet worden gedaan. Het is belangrijk om die ervaringen niet alleen te beleven op het moment van die bijeenkomst, maar oog te hebben voor alles wat in aanloop daar naartoe en onder de oppervlakte speelt. Hoe pak je dat als team Communicatie aan?
Het tweede moment was een gesprek dat ik met Eric de Haan (auteur van het boek ‘Luisteren is goud’) had als voorbereiding op de eerste aflevering van de Direct Duidelijk Tour van dit seizoen. Die staat geheel in het teken van luisteren. Hij zei terloops in dat gesprek: “Als je wilt luisteren, moet je ook stil kunnen zijn. Kan de overheid dat?” BAM! Die is raak … Als we maar zenden, zenden en zenden, hoe kunnen we dan ooit luisteren? Voor luisteren moeten we echt tijd gaan maken.
Wie durft het aan? Zullen we eens voorzichtig beginnen met het reserveren van 25% van onze tijd? Om zonder agenda en in stilte te luisteren naar wat er speelt bij inwoners rond de grote maatschappelijke opgaven die spelen? Zodat we niet alleen beter gaan communiceren, maar organisatie en bestuur ook helpen beter beleid te maken en betere beslissingen te nemen? En als je dan de ‘ja, maar …’ voelt opkomen - wat is er belangrijker dan dat luisteren? Is dat écht belangrijker? Ik ben benieuwd …
Hartelijke groeten,
Renata